Bánh răng là một bộ phận quan trọng và xuất hiện trong hầu hết các cơ cấu truyền động cơ khí đặc biệt cụm động cơ và bánh xe tời nâng, cầu trục, cổng trục. Vậy bánh răng là gì? Các loại bánh răng phổ biến hiện nay gồm những mẫu nào? Chúng ta sẽ cùng tìm câu trả lời trong bài viết ngắn dưới đây nhé
Bánh răng là gì?
Bánh răng là các phần tử cơ khí thông qua các răng hoạt động ăn khớp với nhau để truyền chuyển động quay từ trục động cơ sang trục khác của hộp số.
Một hệ số quan trọng của cụm bánh răng cần quan tâm đó là tỷ số truyền. Tỷ số truyền là số vòng quay mà trục đầu ra thực hiện trong khi trục đầu vào quay một lần. Nếu tỷ số truyền là 2:1, thì bánh răng nhỏ hơn sẽ quay hai lần trong khi bánh răng lớn hơn chỉ quay một lần. Điều đó cũng có nghĩa là bánh răng lớn hơn có số răng gấp đôi bánh răng nhỏ hơn.
Chức năng chính của bánh răng
- Bánh răng được sử dụng trong hầu hết các thiết bị cơ khí và cơ giới với mục đích truyền chuyển động, giảm tốc để tăng mô men xoắn và lực đầu ra của động cơ.
- Bánh răng cũng thay đổi hướng quay hoặc biến chuyển động quay thành chuyển động tuyến tính.
Các yếu tố cần quan tâm khi lựa chọn bánh răng
- Số lượng răng trên mỗi bánh răng
- Kích thước của răng
- Kích thước bánh răng.
- Góc răng
- Độ sâu của răng
- Độ dày của răng.
- Đường kính bánh răng
- Khoảng cách giữa 2 bánh khi ăn khớp
Các loại bánh răng phổ biến
Bánh răng trụ
Bánh răng trụ có dạng hình trụ hoặc đĩa có răng thẳng và được bố trí song song với trục. Đôi khi, nhiều bánh răng trụ được sử dụng cùng một lúc để tạo ra hệ giảm tốc rất lớn.
Bánh răng trục có nhược điểm là kích thước rất to. Mỗi khi một bánh răng ăn khớp với một bánh răng khác, các răng va chạm vào nhau tạo ra tiếng ồn lớn. Nó cũng làm tăng ứng suất lên răng bánh răng.
Bánh răng trụ được sử dụng trong nhiều thiết bị như tuốc nơ vít điện, máy giặt và máy sấy quần áo, cầu trục và các thiết bị nâng hạ.
Bánh răng xoắn
Các răng trên bánh răng xoắn tạo một góc so với trục bánh răng. Khi hai răng trên hệ thống bánh răng xoắn ăn khớp, tiếp xúc bắt đầu ở một đầu của răng và tăng dần khi bánh răng quay, cho đến khi hai răng ăn khớp hoàn toàn.
Góc của răng trên các bánh răng xoắn tạo ra lực đẩy lên bánh răng khi chúng ăn khớp do đó cần sử dụng thêm vòng bi để hỗ trợ.
Các răng cong của bánh răng xoắn so le với nhau với các răng của bánh răng tiếp theo đi theo hướng ngược lại để các răng có thể ăn khớp với nhau. Mỗi bánh răng được gọi là “thuận phải” hoặc “thuận trái” khi nó ăn khớp với một bánh răng khác trên các trục song song. Nếu các góc của răng bánh răng là chính xác, các bánh răng xoắn ốc cũng có thể được lắp trên các trục vuông góc, điều chỉnh góc quay 90 độ.
Bánh răng xoắn ốc được sử dụng trong hầu hết các hộp số của ô tô do sự ăn khớp dần dần của các bánh răng xoắn làm cho chúng hoạt động trơn tru và êm.
Bánh răng côn
Bánh răng côn có hình nón. Trục của 2 bánh răng côn thường tạo góc 90 độ hoặc ở các góc nghiêng khác. Răng trên bánh răng côn có 2 dạng là thẳng và xoắn ốc. Cả bánh răng côn thẳng và xoắn ốc, trục của các bánh răng phải bố trí vuông góc với nhau và đồng phẳng.
Bánh răng côn có tác dụng thay đổi hướng quay
Bánh răng trục vít
Bánh răng trục vít có dạng hình trụ có một răng xoắn quấn bên ngoài ăn khớp với một bánh răng khác để quay nó. Bánh răng trục vít có đặc tính khác hoàn toàn so với các loại bánh răng khác đó là trục vít có thể làm quay bánh răng, nhưng bánh răng không thể làm quay trục vít do rãnh răng trên trục vít quá nông nên ma sát giữa bánh răng và trục vít lớn sẽ giữ trục vít đứng yên.
Bánh răng trục vít được sử dụng cho hệ thống băng tải, trong đó tính năng khóa trục vít có thể hoạt động như một phanh cho băng tải khi động cơ không quay.
Bánh răng thanh răng
Thanh răng là một thanh thẳng có các răng ăn khớp với bánh răng cưa . Vì vậy bánh răng thanh răng được sử dụng để biến chuyển động quay thành chuyển động thẳng.
Bánh răng thanh răng được ứng dụng cho hệ thống lái trên nhiều ô tô. Vô lăng quay một bánh răng, bánh răng này sẽ ăn khớp với giá đỡ. Khi bánh răng quay, nó sẽ trượt thanh răng sang phải hoặc trái theo hướng của vô lăng. Các bánh răng thanh răng cũng được sử dụng trong một số loại cân để xoay mặt số hiển thị trọng lượng.
Kết luận
Như vậy, với bài viết đơn giả trên chúng ta đã có câu trả lời sơ bộ cho câu hỏi bánh răng là gì? Các loại bánh răng phổ biến hiện nay gồm những mẫu nào? Công ty cổ phần thiết bị nâng hạ Hà Nội hiện cung cấp rất nhiều các thiết bị và phụ kiện nâng hạ có sử dụng bánh răng như động cơ di chuyển, pa lăng, cụm dầm biên, cụm bánh xe. Hãy liên lạc với chúng tôi nếu các bạn cần thiết kế bánh răng cho cụm bánh xe cầu trục nhé.
