Trong ngành cơ khí, đặc biệt chế tạo cầu trục, cổng trục, các phần tử của thiết bị được liên kết bằng 2 phương pháp chính bu lông và hàn. Để bảo vệ bề mặt vật được liên kết bằng bu lông và ngăn ngừa bu lông bị nới lỏng sau một thời gian sử dụng, chúng ta sử dụng long đen, long đen chống xoay, long đen vênh làm vật liên kết trung gian.
Bài viết này chúng ta sẽ cùng tìm hiểu long đen là gì? các loại long đen và ứng dụng của nó.
Long đen là gì?
Long đen còn gọi là vòng đệm là một tấm hình tròn hoặc hình vuông có lỗ ở giữa tâm để bu lông đi qua. Vòng đệm được sử dụng để phân phối đều tải trọng của bu lông, giảm ma sát giữa mũ bu lông và đai ốc với bề mặt vật cần liên kết và ngăn ngừa tự nới lỏng bu lông. Hình dạng phổ biến nhất của sản phẩm là một đĩa phẳng với một lỗ đồng tâm.
Long đen có nhiều loại, kích cỡ và vật liệu khác nhau. Vật liệu thép và thép không gỉ là phổ biến nhất, nhưng các kim loại, cao su và nhựa khác cũng được sử dụng để chế tạo bu lông. Bất kể vòng đệm được chọn là gì, lắp đặt với mô-men xoắn thích hợp là cách tốt nhất để đảm bảo khả năng giữ đáng tin cậy.
Lợi ích của việc sử dụng Long đen
Trước khi lắp đặt bu lông vào một vật gì đó, một vòng đệm hoặc long đen vênh thường được đặt ở giữa mũ bulong và bề mặt vật thể hoặc giữa đai ốc và bề mặt vật thể để bảo vệ tốt hơn. Điều này là do bu lông có ren gây lực căng dàn đều cho vật liệu mà chúng được sử dụng.
Trong quá trình lắp đặt, vòng đệm hoạt động bằng cách hấp thụ lực nén của bu-lông khi nó được đưa vào sử dụng. Một long đen vênh được đặt ở đầu trục của bu lông, nơi nó tiếp xúc với đầu và trượt vào lỗ lắp, giúp đầu bu lông và đai ốc không bị trầy xước hoặc lõm vào bề mặt của hai vật thể được gắn chặt.
Nếu không có long đen, bề mặt của vật thể có thể bị mài mòn, trầy xước, hư hỏng.
Các loại Long đen
Có một số loại vòng đệm khách nhau. Việc lựa chọn loại vòng đệm nào cần phải xem xét điều kiện làm việc và mục đích sử dụng của người dùng.
Long đen phẳng:
Mục đích của nó là phân phối đồng đều tải trọng của bu lông đồng thời giảm nhiệt và ma sát trong quá trình lắp đặt.
Vòng đệm phẳng thường được sản xuất bằng cách ép kim loại, một mặt có các góc tròn và một mặt có gờ. Không có quy tắc cố định nào về việc nên đặt mặt nào lên hoặc xuống nhưng đặt mặt có gờ hướng xuống dưới là tốt nhất, đặc biệt nếu áp lực bề mặt là vấn đề đáng lo ngại.
Những đường gờ trên một mặt của vòng đệm này cũng có thể tạo vết hằn trên bề mặt của vật được liên kết trong quá trình siết bu lông, Vì vậy đối với một số ứng dụng nhất định, nên đặt mặt phẳng (không có gờ) xuống dưới để tránh bong tróc bề mặt vật thể.
Long đen vênh:
Long đen vênh này được thiết kế để cố định các chốt có thể tự xoay hoặc mất ma sát, “khóa”, giữ cho các đai ốc và bu lông không bị lỏng ra chẳng hạn như trong các ứng dụng có độ rung cao. Có một số loại Long đen vênh và mỗi loại được thiết kế để sử dụng với một loại bu lông hoặc ứng dụng cụ thể:
- Long đen lò xo vênh: Long đen lò xo vênh được chế tạo bằng cách cắt một phần của long đen phẳng để nó có thể tạo thành hình dạng xoắn và tạo lực đàn hồi giống như lò xo. Long đen lò xo chỉ dùng ở mặt đai ốc của bu lông để tạo liên kết. Phần bị cắt sẽ “cắn” vào bề mặt của vật thể được liên kết. Hiệu ứng khóa do “cắn” này được giới hạn trong các ứng dụng mà bề mặt vật liệu liên kết mềm hơn long đen vênh. Long đen lò xo vênh đã được chứng minh là hữu ích trong việc chống nới lỏng, đặc biệt làt trong lĩnh vực bán dẫn do các chu kỳ nhiệt và hệ số giãn nở nhiệt của vật liệu.
- Long đen khóa răng ngoài: Vòng đệm có các răng nằm ở một mặt, nó được thiết kế để mang lại khả năng giữ chắc hơn và có xu hướng được sử dụng với các đầu chốt lớn hơn. Long đen vênh loại này tăng lực khóa bằng cách chống lại mô-men xoắn do đai ốc tác dụng, ngăn không cho đai ốc tháo hoặc tách ra. Trong một số ứng dụng, loại long đen vênh này được sử dụng kết hợp cùng với Long đen phẳng để phân bổ tải trọng đồng đều hơn mà không làm biến dạng vật thể mà bu lông được cố định vào.
- Long đen lệch tâm: Long đen lệch tâm có thể được kết hợp với đai ốc lục giác có bán trên thị trường để tránh nới lỏng vít. Chúng bao gồm một Long đen ổ trục và một Long đen lệch tâm. Khi Long đen lệch tâm được lắp vào bu lông, nó sẽ thay đổi đai ốc lục giác có bán trên thị trường thành đai ốc chống nới lỏng.
Kết luận
Nhìn chung, Long đen và long đen vênh có lợi cho bu lông có ren trong nhiều ứng dụng. Long đen bảo vệ bề mặt khỏi bị hư hại trong quá trình lắp đặt, phân bổ đều áp suất và ngăn bu lông tự quay hoặc ăn mòn. Đặc biệt trong lắp ráp cầu trục, bulong và long đen được sử dụng để liên kết động cơ với dầm biên, bánh xe với dầm biên và dầm biên với dầm chính, hệ điện ngang dọc v…v
>>> Tìm hiểu thêm: Tăng đơ cáp thép là gì? cấu tạo và cách sử dụng tăng đơ cáp
